نگرشی تطبیقی به دانش تفسیر و هرمنوتیک شلایر ماخر

Authors

محمد بهرامی

abstract

بررسی و نقد همانندی ها و تفاوتهای هرمنوتیک شلایرماخر با دانش تفسیر است. شلایر ماخر متکلم برجسته آلمانی، پایه گذار الهیات اعتدالی و هرمنوتیک جدید است. او به برخی از باورها و مراسم مذهبی نقدهای محکمی دارد و در زمینه های خداشناسی، مسیح شناسی و کتاب مقدس نظریات جدیدی دارد. شلایر ماخر هرمنوتیک را از شکل ویژه آن خارج ساخت و از هرمنوتیک عام سخن گفت. او از ویژگی های هرمنوتیک خاص چشم پوشید و به نقاط مشترک تمامی هرمنوتیک ها توجه کرد. هرمنوتیک مورد نظر ماخر، شرایط و ضوابط هر گفتار و نوشتاری را در خود داشت. بنابراین یک تفاوت اساسی میان هرمنوتیک شلایر ماخر و تفسیر وجود دارد. تفسیر اصطلاحی، هرمنوتیک خاص است و هرمنوتیک وی، عام. در امکان تبدیل دانش تفسیر به دانشی عام نه ویژه قرآن شواهد گوناگونی در جای جای منابع تفسیری و قرآن پژوهی دیده می شود. دانش تفسیر به هرمنوتیک خاص شباهت دارد. در دانش تفسیر موضوع، آیات قرآن است و در هرمنوتیک ماخر موضوع فهم است و قلمرو آن فهم هر نوشتار و گفتار. در هرمنوتیک شلایر ماخر هدف تجربه کردن اعمال ذهنی مولف است و در دانش تفسیر هدف کشف مراد خدا. شلایر ماخر به دلایلی معتقد است که نیت مؤلف قابل دست یابی نیست. برخی از اشکالات او به هدف تفسیر نیز وارد است. در هرمنوتیک ماخر، معنای نهایی و قطعی متن از احکام اصولی است هر چند نظرگاه او ایراداتی دارد. در دانش تفسیر نیز متن یک معنی دارد اما با لایه های بسیار، در دانش تفسیر معنی هم واحد است هم متعدد. هرمنوتیک شلایر ماخر دوسویه دارد: هرمنوتیک دستوری و هرمنوتیک فنی و هر یک از این سویه ها همانندی ها و تفاوتهایی با دانش تفسیر دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگرشى تطبیقى به دانش تفسیر و هرمنوتیک شلایر ماخر

بررسى و نقد همانندى‌ها و تفاوتهاى هرمنوتیک شلایرماخر با دانش تفسیر است. شلایر ماخر متکلم برجسته آلمانى، پایه‌گذار الهیات اعتدالى و هرمنوتیک جدید است. او به برخى از باورها و مراسم مذهبى نقدهاى محکمى دارد و در زمینه‌هاى خداشناسى، مسیح‌شناسى و کتاب مقدس نظریات جدیدى دارد. شلایر ماخر هرمنوتیک را از شکل ویژه آن خارج ساخت و از هرمنوتیک عام سخن گفت. او از ویژگى‌هاى هرمنوتیک خاص چشم پوشید و به نقاط مشت...

full text

بازخوانی اشعار حافظ با تکیه بر اصول هرمنوتیک شلایر ماخر

غزلیات حافظ بازتاب اندیشه ها و شخصیت حافظ و ره آورد دانش و داشته های ذاتی و اکتسابی او در بستری از تاریخ و فرهنگ است. بنابراین برای نزدیک شدن به نیت حافظ در غزل هایش، شناسایی مولفه های زبانی و شخصیتی و بسترهای تاریخی زندگی او بسیار مهم و ضروری است. شلایر ماخر، نظریه پرداز هرمنوتیکی مولف محوری است که در الگوی تحلیلی- هرمنوتیکی خویش مولفه های متعدد زبانی، فکری، شخصیتی و تاریخی را به کار گرفته ا...

شلایر ماخر و تجربه دینی

فردریک شلایرماخر با توصیف جوهر دین به عنوان پدیده ای که حاصل معرفت- چه علمی و چه فلسفی- نیست و نیز نباید آن را در معنای اخلاقی جستجو کرد و آن را نباید حاصل هیچ استدلالی دانست، تأثیر ماندگار و تازه ای بر الهیات پروتستان نهاد. به نظر او جوهر دین در احساس دینی خاصی که احساس وابستگی مطلق است، یافت می شود. او بر این باور است فلسفۀ دین بی حاصلی که در «دئیزم» مطرح است و دگماهایی که کلیسا از آن خبر می ...

full text

هرمنوتیک هرش و دانش تفسیر

 هرمنوتیک هرش همانندى‌ها و تفاوت‌هایى با دانش تفسیر دارد. برخى هرمنوتیک را به تأویل و عده‌اى به تفسیر ترجمه مى‌کنند. اختلاف قرآن‌پژوهان در تعریف تفسیر و تأویل و تفاوت معنایى هرمنوتیک در دوره‌هاى گوناگون تحول آن دو خاستگاه اصلى اختلاف در ترجمه و مراد از هرمنوتیک است. برخى در مواجهه با هرمنوتیک به افراط کشیده مى‌شوند و گروهى تفریط مى‌کنند و هر یک دلایلى براى باور خویش عرضه مى‌کنند. بنابراین در رو...

full text

فهم و تفسیر در نگاه علامه طباطبایی (نگاهی مقایسه‌ای با هرمنوتیک)

فهم و تفسیر کانون هرمنوتیک قرار گرفته و هرمنوتیست‌های بسیاری چون شلایر ماخر، دیلتای، ‌هرش، ‌هایدگر، ‌گادامر و... این دو اصطلاح را به بحث و بررسی نشسته‌اند. در دانش تفسیر نیز فهم و تفسیر بسیار پرکاربرد نموده، تا آنجا که علامه طباطبایی در جای جای تفسیر المیزان، فهم را به تعریف نشسته، قرآن را فهم‌پذیر خوانده، ‌از انواع فهم سخن گفته و در بحث تفسیر، تفسیر را تعریف کرده، روش تفسیر آیات را شرح کرده و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنی

جلد ۸، شماره ۲۹-۳۰، صفحات ۲۷۲-۲۹۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023